Vefat eden bir yakınından sonra kendisine ölüm aylığı verilen kişilerin son zamanlarda araştırdığı en önemli konu ölüm aylığı hangi durumda kesilir olmuştur.
Ölüm Aylığı Nedir?
Sigortalı bir bireyin ölmesi durumunda gerekli hak sahiplerine SGK tarafından sağlanan ödemeye verilen isimdir. Sigortalı bireyin, aylıktan yararlanması hususunda gerekli incelemeler tamamlandıktan sonra, aylıktan yararlanabiliyor olması halinde yakınına ölüm aylığı bağlanabilir. Ölüm ayrılığı, genel anlamda baktığımızda kişinin eş ve çocuklarına, anne ve babasına belirli şart ve koşulları yerine getirmesi halinde bağlanabilir.
Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
Kişilerin, ölen sigortalının arkasından ölüm aylığı alabilmesi için belli şartları yerine getirmeleri gerekmektedir.
- En az 1800 gün olmak şartıyla malullük, yaşlılık veya ölüm sigortası primi bildirilmiş olmalıdır.
- 4/1 (a) Sigortalıları için ise herhangi bir borçlanmaları hariç en az 5 yıllık bir sigortaları bulunmalı, 900 gün malullük, yaşlılık veya ölüm sigortaları için primi bildirilmiş olması şartı gerekmektedir.
Bu şartları yerine getiren bireylerin ölüm aylığı alma durumları söz konusu olabilir.
Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Şartlar Nelerdir?
Bir kişinin eşine aylık bağlanabilmesi adına ölüm tarihinde kişinin sigortalı eşi ile evlilik birliğinin devam ediyor olması şartı aranmaktadır.
Bir kişinin çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için ise çocuğun cinsiyetine göre karar verilmektedir.
Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanmasının mümkün olması adına; yükseköğretimdeki çocuklar için 25, ortaöğretimdeki çocuklar için 20, herhangi bir eğitim görmemeleri halinde 18 yaş sınırı vardır. Kanunlar kapsamında bazı işlerde ve yabancı bir ülkede çalışmıyor olması gerekir.
Kız çocuklarına ölüm aylığının bağlanması için gerekli şartlara bakıldığında; kanun kapsamında belli mesleklerde ve yabancı bir ülkede çalışmaması gerekir. Evli olmamaları gerekir. Eğer sonradan boşanmış veya dul kalmışlarsa da ölüm aylığı bağlanabilir.
Çalışma gücü %60 oranında yitirildiği tespit edilen çocuklarda evlilik, yaş, cinsiyet gibi etmenlere bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanabileceği belirtilmiştir.
Ölüm Aylığı Kesilmesinin Nedenleri?
Çocukların, eşlerin veya anne ve babanın ölüm aylığının kesilmesi farklı şartlara bağlanmıştır. Her biri için kanunda ayrı ayrı düzenlemelere yer verilmesinden dolayı hepsi tek tek incelenmelidir.
Eşlerde Ölüm Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Kişinin Türk vatandaşlığından çıkması veya çıkarılması ölüm aylığının kesilmesi için bir etmendir. Bunun yanında eşin evlenmesi ölüm aylığını keser.
Fakat sonradan evlendiği eş ile boşanması, eşin ölmesi gibi durumlar gerçekleştiğinde ölüm aylığı yeniden bağlanır. Sonradan evlenilen eşin harp malulü olması gibi durumlarda ölüm aylığı kesilmez.
Kişilerin kanunda belirtilen bazı statülerde çalışması ölüm aylığını kesmekle birlikte, çalışılan statüye göre kişinin maaş miktarı değişiklik gösterebilmektedir.
Çocuklarda Ölüm Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Birinci sırada Türk vatandaşlığından çıkma ve çıkarılma durumu gelmektedir. Bunun yanında evlenmeleri halinde çocukların aylıkları kesilecektir. Kanunda belirtilen bazı işlerde çalışılması halinde aylıklar kesilmezken, 5510 sayılı kanunun 4/1-c maddesinde yer alan statülerde çalışılması durumunda çocukların aylığı kesilmektedir.
Çocukların öğrenim durumu değişikliği sebebiyle de aylıkları kesilebilir. Erkek çocukların ölüm tarihinde 18, ortaöğrenimde ise 20, yükseköğrenimde ise 25 yaşını doldurmaları halinde çocukların aylıkları kesilmektedir. Erkek çocuklardan lisansüstü programlara başvurulması, farklı bir yükseköğrenim programına devam etmesi halinde de aylık devam etmemektedir. Malul erkek çocukların evlenmesi durumunda aylıkları kesilmez.
Anne ve Babanın Yetim Aylıkları Hangi Durumlarda Kesilir?
İlk başta Türk vatandaşlığından çıkmak veya çıkarılmak gelmektedir. Bunun yanında kanunun bazı maddeleri kapsamında çalışmaları halinde anne ve babaların aylıkları kesilir. Evlenme halinde aylık alan baba ise aylık kesilmez fakat aylık alan annenin evlenmesi durumunda aylığı kesilmektedir.
Fakat istisnai olarak vazife ve harp malullerinin annelerine bağlanan aylıklar evlenme neticesinde kesilmez. Bunun yanında yine vazife ve harp malullerinin anne ve babalarına bağlanmış olan aylıklar kanunda belirtilen bazı statülerde çalışmaya başlamaları halinde kesilmesi söz konusu değildir.
